Wat is Dyspraxie? Wat is DCD?
- Oefen op lezen, spellen en schrijven of gebruik digitale leermiddelen met CleverKids!
- Onderzoek, diagnose, maar vooral aanpak. Ontdek ons diagnostisch centrum.
- Heeft je kind dyspraxie en zoek je gespecialiseerd onderwijs, ontdek dan Eureka Onderwijs.
- Laat je kind een vakantiecursus volgen.
- De computer inzetten om leren leren te bevorderen? Ontdek onze thuiscursus (coming soon).
Infofiche Dyspraxie, DCD
Leerlingen met ontwikkelingsdyspraxie (DCD – coördinatie-ontwikkelingsstoornis) hebben opvallende en blijvende moeilijkheden met (fijne en grove) motorische vaardigheden. Moeizaam en moeilijk leesbaar geschrift. Onhandigheid, knoeien met eten, langzaam bij omkleden. Moeite met turnen en balspelen. Moeite met evenwicht, reactievermogen.
Mogelijke zwakke kanten
Aandacht en concentratie
▢ Verhoogde afleidbaarheid
Oriëntatie in tijd en ruimte
▢ Moeilijk klok lezen
▢ Zwak gevoel voor tijd en ordening in tijd
▢ Weg vinden, begrippen links, rechts, voor, na, boven, onder zijn moeilijk
Visueel ruimtelijke vaardigheden
▢ Moeite met constructies
▢ Zwak in ‘driedimensionaal’ voorstellen
Orde en structuur
▢ Moeilijkheden om taken te plannen
▢ Agenda onvolledig ingevuld
Geheugen
▢ Problemen met onthouden van losse, op zichzelf staande gegevens
▢ Problemen met complexe opdrachten
▢ Afspraken en spullen vergeten
Spreken
▢ Soms problemen met articulatie, bepaalde lettervolgorde en vloeiendheid bij het spreken
Sociale vaardigheden
▢ Soms onvolwassen gedrag en overdreven emoties
▢ Gedragsproblemen
Mogelijk sterke kanten
Geheugen
▢ Uitstekend lange termijngeheugen als het gaat om ervaringen
Verbale vaardigheden
▢ Vlot taalgebruik
▢ Goede woordenschat
Sociale vaardigheden
▢ Groot doorzettingsvermogen
▢ Inlevingsvermogen
Wat moet je doen en wat niet?
DO'S
Accepteren
Aanvaard dat de leerling een probleem heeft en toon begrip. Laat voelen dat je gelooft in de leerling.
Stimuleren en begeleiding Motiveer en leg nadruk op talenten! Structureer de leerstof en het leergedrag Leer kernwoorden markeren. Vat de hoofdzaken samen Gebruik heldere taal en geef duidelijke opdrachten! Leer de leerlinge ‘hulp’ te vragen Controleer regelmatig de agenda Zorg dat alleen het nodige schrijfmateriaal op de bank ligt
Compenseren Sta alle hulpmiddelen toe die de ‘zelfredzaamheid’ vergroten. Laptop, rekenmachine, strategiekaarten… Laat een liniaal/geodriehoek gebruiken met een handgrip of antislipstrip Gebruik voor cijferen en wiskunde ruitjespapier: dit vergemakkelijkt het onder elkaar schrijven van cijfers Leer werken met tekstverwerking en spellingcontrole Geef meer tijd (min. 30%) bij taken en toetsen Bied schema’s en geheugensteuntjes Bied instructie stap voor stap aan
Dispenseren (vrijstellen) Geef vrijstelling van bepaalde eisen (bvb. geen spellingfouten tellen, afwijkingen tot 3 à 4 mm. bij het tekenen tolereren) Laat minder oefeningen maken Geef een vervangingsopdracht bij sportactiviteiten als het sporten voor veel hilariteit bij de andere leerlingen zorgt en de leerling dit niet aan kan. Dwing de leerling ook niet om bijvoorbeeld mee te dansen met het schoolfeest, maar laat hem aankondigen.
DON'TS
Begeleiding en aanpak
Spellingfouten aanrekenen lange schrijfopdrachten geven Veel tekst laten overschrijven van het bord Meerdere opdrachten tegelijk geven Lange schrijfopdrachten geven Grote toetsen kort van tevoren aankondigen Alleen schriftelijk overhoren Dictees laten meedoen ver boven het niveau Toetsen laten leren uit schriften of nota’s die niet gecorrigeerd zijn
Taalgebruik Lange en complexe instructies geven Zeggen of schrijven: ‘Je hebt niet geleerd.’ Wel: ‘Vraag hoe hij of zij iets gedaan of geleerd heeft.’
Gedrag Zware sancties stellen als de leerling te laat komt of iets vergeten is Verwachten dat de leerling zelfstandig kan plannen De leerling vergelijken met zijn klasgenoten
Materiaal Teksten met onoverzichtelijke lay-out Een onduidelijke kopie geven Geschreven opgaven of toetsen (wel getypt en overzichtelijk) Cursus op veel losse bladen en in verschillende mappen
Vakken die problemen kunnen geven:
- Nederlands: Moeizaam overschrijven, veel overschrijffouten, spellingproblemen (concentratie voor lettervorming en -verbindingen vraagt alle energie)
- Wiskunde: Tafels en eenvoudige bewerkingen niet automatiseren, gebruik van materialen (gradenboog, passer) en schetsen of tekenen van figuren is moeilijk, problemen met ‘lezen’ van ruimtelijke figuren, voorstellingen, indelingen, enz.
- Vreemde talen: Zinsbouw en zinsontleding kunnen problemen geven
- Aardrijkskunde: Kaart lezen, oriëntatie, reliëfvoorstellingen
- Lich. opvoeding: Oefeningen met snelle opeenvolgingen, evenwicht, coördinatie
Dyspraxie uitgelegd
Nuttige links:
– www.dyspraxis.be | Ouderwerkgroep voor kinderen met DCD
– www.sprankel.be | Voor ouders van normaalbegaafde kinderen met leerproblemen
– www.klascement.be | Platform voor leraren om inspiratie te delen
– www.siho.be | Ondersteunt Vlaamse hogescholen en universiteiten bij het verbeteren van de participatie van studenten met functiebeperkingen
– www.adibib.be | Digitale leer- en werkboeken voor leerlingen met een beperking in schriftelijke communicatie
– www.luisterpuntbibliotheek.be | Vlaamse openbare bibliotheek voor personen met een leesbeperking